สำนักบริหารพื้นที่อนุกรักษ์ 10 อุดรธานี

ความเป็นมาและข้อมูลพื้นฐาน

                พื้นที่ตอนเหนือของอุทยานแห่งชาติภูผายล  ซึ่งเป็นป่าต้นน้ำลำธาร  พื้นที่ตามแนวรอยต่อและในส่วนของป่าสงวนแห่งชาติ  ได้แก่  ป่าสงวนแห่งชาติป่าภูล้อมข้าว-ป่าภูเพ็ก  อำเภอเต่างอย  อำเภอ  โคกศรีสุพรรณ  จังหวัดสกลนคร  ในอดีตมีสภาพป่าที่สมบูรณ์มีทรัพยากรป่าไม้อันมีค่ามากมาย  ไม่ว่าจะเป็นไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ  ไม้หวงห้ามที่สำคัญ  มีสัตว์ป่ามากมายหลายชนิด  อีกทั้งยังเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารของลำห้วยน้ำพุง  เป็นลำน้ำใหญ่ไหลลงสู่หนองหาร  ซึ่งเป็นแหล่งน้ำใหญ่ที่สำคัญของจังหวัดสกลนคร  และถือว่าเป็นต้นน้ำของลำน้ำก่ำอีกด้วย  มีลำห้วยที่สำคัญหลายสาย  เป็นแหล่งผลิตน้ำเพื่อไหลลงมาหล่อเลี้ยงอ่างเก็บน้ำสำคัญหลายแห่ง  เช่น  อ่างเก็บน้ำห้วยอีนูน  ห้วยค้อ  เครือเขาปลอก  ห้วยหมูโตน  เชียงพิลา  ห้วยทราย  ห้วยหีบ  ห้วยยาง  ห้วยโท  ซึ่งล้วนแต่เป็นโครงการชลประทานที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช  ทรงมีพระราชดำริให้จัดสร้างขึ้นเพื่อกักเก็บน้ำสำหรับราษฎรไว้ใช้เพื่อการเกษตร  แต่ปัจจุบันเนื่องจากปัญหาการเพิ่มขึ้นของประชากร  ทำให้มีความต้องการพื้นที่ทำกินเพิ่มมากขึ้น  มีการบุกรุกยึดถือครอบครองปรับสภาพพื้นที่ป่าไม้เปลี่ยนให้เป็นพื้นที่ทำการเกษตรกรรม ราษฎรที่อยู่นอกเขตอุทยานแห่งชาติบริเวณดังกล่าวนี้  มีมากมายหลายหมู่บ้านครอบคลุมพื้นที่ตำบลจันทร์เพ็ญ  ตำบลเต่างอย  อำเภอเต่างอย  ตำบลตองโขบ  ตำบลเหล่าโพนค้อ  อำเภอโคกศรีสุพรรณ ราษฎรยังมีฐานะยากจนคุณภาพชีวิตยังไม่ดีพอ  จึงทำให้พื้นที่ดังกล่าว  มีความเสี่ยงและง่ายต่อการถูกบุกรุกทำลายและยึดถือครอบครอง  และยังมีปัญหาในเรื่องการลักลอบตัดโค่นต้นไม้แปรรูปไม้  ลักลอบล่าสัตร์ป่า  จึงมีความจำเป็นเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพัฒนาพื้นที่บริเวณตอนเหนือของอุทยานแห่งชาติภูผายล  และพื้นที่ตามแนวรอยต่อแห่งนี้ให้ราษฎรมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีการกินดีอยู่ดีตามสมควรโดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  ให้การดำเนินชีวิต  ปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจะได้หมดไปจากพื้นที่  และยังคงความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่า  ให้มีน้ำในลำห้วยลำธารทุกสายหล่อเลี้ยงอ่างเก็บน้ำหลายแห่ง  ให้มีน้ำไว้ใช้อย่างเพียงพอตลอดทั้งปี  และตลอดไป

 ที่ตั้ง / ขอบเขตพื้นที่

          1 ครอบคลุมพื้นที่ 64,375 ไร่ หรือ 103 ตารางกิโลเมตร อยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติภูผายล ชื่อป่าสงวนแห่งชาติ ป่าภูล้อมข้าว-ป่าภูเพ็ก ท้องที่ตำบลจันทร์เพ็ญ ตำบลเต่างอย อำเภอเต่างอย   ตำบลเหล่าโพนค้อ ตำบลตองโขบ อำเภอโคกศรีสุพรรณ  จังหวัดสกลนคร

          2 หมู่บ้านเป้าหมาย

-บ้านนางอย  หมู่ที่ 4  ตำบลเต่างอย อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร

-บ้านบึงสา  หมู่ที่ 3  ตำบลจันทร์เพ็ญ อำเภอเต่างอย จังหวัดสกลนคร

-บ้านนาสีนวล  หมู่ที่ 3 ตำบลตองโขบ  อำเภอโคกศรีสุพรรณ  จังหวัดสกลนคร

-บ้านห้วยแคน  หมู่ที่ 7 ตำบลตองโขบ  อำเภอโคกศรีสุพรรณ  จังหวัดสกลนคร

-บ้านห้วยยาง  หมู่ที่ 6 ตำบลเหล่าโพนค้อ  อำเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร

-บ้านห้วยยาง  หมู่ที่ 12 ตำบลเหล่าโพนค้อ  อำเภอโคกศรีพรรณ จังหวัดสกลนคร